Reuzen, Stenen en Reuzenstenen
Harrie Huisman te gast bij Historische Vereniging Tynaarlo met “Reuzen, Stenen en Reuzenstenen”.
Donderdagavond 28 september j.l. was de keienexpert van het Hunebedcentrum, Harrie Huisman te gast bij de Historische Vereniging Tynaarlo met de lezing “Reuzen, Stenen en Reuzenstenen”.
De hamvraag van deze avond was, hoe de grote zwerfkeien in Drenthe zijn gekomen.
Voor de pauze vertelde Huisman, wat de mensen allemaal zelf bedacht hebben, onwetend van het bestaan van ijstijden. Ze vonden het vreemd, want er waren hier geen bergen en rotsen.
Boeren hebben ook lang geloofd, dat keien kunnen groeien. Men vond zelfs keien met wortels. In de herfst haalden ze alle keien van het land, maar in het voorjaar waren ze er weer! Dan moesten ze wel groeien. Dat het door vorstwerking komt, wist men toen nog niet.
Picardt, die dominee was in Rolde en in Rhee woonde, kwam vaak langs de hunebedden. Hij was onder de indruk en was ervan overtuigd, dat gewone mensen dit nooit konden bouwen en dit wel het werk van reuzen moest zijn.
Hier komt ook het woord hunebedden vandaan. Hunnen is een ander woord voor reuzen. Dus reuzenbedden. Er zijn allerlei sagen en legendes over reuzen en grote stenen.
De eerste wetenschapper, die voor een doorbraak zorgde, was Otto Torell.
Hij ontdekte, dat er ijstijden zijn geweest. Er kwamen geologie-instituten, ook in Groningen.
Men ontdekte, dat de keien uit Scandinavïe waren gekomen. In 1920 verflauwde de interesse van de wetenschap in stenen en namen amateurs het over.
Na de pauze krijgen we het echte verhaal, hoe de keien van Scandinavïe naar de Hondsrug zijn gekomen. Het was in de voorlaatste ijstijd, de Saale, ca. 150.000 jaar geleden. Er lag een laag van 1 km. ijs boven Drenthe. De keien, afkomstig van rotsen in Scandinavïe zijn meegesleurd door de dikke ijsstroom helemaal naar Nederland. De zand -en keileemruggen zijn in de laatste periode van de Saale-ijstijd ontstaan, doordat er vanuit het Noordzeegebied een ijsrivier in zuid-oostelijke richting stroomde. De belangrijkste rug is de Hondsrug, die uniek in de wereld is. Toen het ijs duizenden jaren later smolt, bleven de keien achter op de Hondsrug.
Het was een boeiende, interessante lezing van dhr. Harrie Huisman. Hij is expert op het gebied van zwerfkeien en is als geologisch adviseur verbonden aan het Hunebedcentrum en het Geopark de Hondsrug.
Wie meer wil weten van keien en stenen, moet eens kijken op zijn website: www.kijkeensomlaag.nl